20 دستور کاربردی لینوکس

بیاید با ماشین زمان، یک سفر به دهه 1950 میلادی برویم! همان سال ها که کامپیوترها به اندازه یک خانه بزرگ بودند! بله کاملاً درست شنیدید!

قطعاً می توانید تصور کنید که کار کردن با کامپیوترها تا چه حدی سخت و طاقت فرسا بوده، زیرا هر رایانه سیستم عامل مخصوص داشت و اساساً همه متفاوت بودند.

سال 1969 دانشمندان تصمیم گرفتند روی یک سیستم استاندارد به نام “یونیکس” کار کنند که این تحقیقات از طرف لینوس توروالدز در سال 1991 ادامه یافت.

تا این لحظه سیستم یونیکس ابداع شده، فقط در اختیار سازمان ها و نهاد های مخصوصی بود، اما توروالدز با تحقیقات خود یک نسخه که در دسترس عموم نیز قرار بگیرد را ارائه داد.

با گذشت زمان و پیشرفت نسخه های ارائه شده، امروزه می توانید در گوشی های هوشمند، رایانه های رومیزی، لپ تاپ، تبلت و حتی لوازم خانگی از لینوکس استفاده کنید!

در این مقاله آموزشی 20 دستور کاربردی لینوکس را برای شما علاقه مندان آورده ایم که قطعاً مطالعه و استفاده از آن ها شما را به وجد می آورد. پس همراه ما باشید!

مفهوم لینوکس و کاربرد های آن

اما پیش از آن که سراغ 20 دستور کاربردی لینوکس برویم، توصیه می کنیم یک بار برای همیشه به صورت کاملاً اصولی مفهوم لینوکس را از پاراگراف زیر بخوانید.

Linux رایج ترین سیستم عامل مبتنی بر سرور است که سیستم های تعبیه شده ای مثل Google Chrome و Google Earth به شدت وابسته لینوکس هستند.

بنابراین توجه کنید که چه بخواهید برنامه های سمت سرور بسازید و چه سر و کارتان با سیستم های جا سازی شده باشد، لینوکس زندگی شما را به عنوان یک توسعه دهنده آسان تر می کند.

لینوکس انواع مختلفی دارد تا انتظارات هر مصرف کننده ای را برآورده کند و “توزیع” نامیست که به گونه های مختلف از لینوکس داده می شود.

هر کدام از توزیع های لینوکس را می توان به صورت کاملاً رایگان بر روی دستگاه مورد نظر شما دانلود و نصب کرد، در ادامه برخی از توزیع های لینوکس را برای شما آورده ایم:

• اوبونتو
• فدورا
• دبیان
• مانجارو
• لینوکس مینت
• و …

هسته کل سیستم عامل GNU/ Linux که به منظور مدیریت تمامی سیستم ها استفاده می شود که Linux Commond ها، همان دستورات لینوکس هستند.

ممکن است تا به حال متوجه شده باشید که اکثر برنامه های اجرا شده در رابط کاربری گرافیکی، از دستور کاربردی لینوکس در پس زمینه خود استفاده می کنند.

بنابراین تا پایان این وبلاگ آموزشی، سعی بر این داریم تا درک قوی تری از 20 دستور کاربردی لینوکس را به شما عزیزان ارائه دهیم.

20 دستور کاربردی لینوکس

حال که با مفهوم و کاربرد های لینوکس آشنا شدید، بیاید بدون هرگونه مقدمه ای وسط 20 دستور کاربردی لینوکس جذاب این داستان شیرجه بزنیم!

این دستورات مهم ترین، رایج ترین و مفیدترین ابزارهایی هستند که بارها در مدیریت سیستم لینوکس و حتی کار های روزمره استفاده خواهند شد.

نکته مهم: توجه داشته باشید که کنوانسیون های # مستلزم این است که دستورات داده شده با امتیازات Root، مستقیماً به عنوان کاربر Root و یا با استفاده از SUDO اجرا شود.

1- Cd

Change Directory یا به اختصار CD یکی دیگر از ضروری ترین دستورات در لینوکس است، شما می توانید با استفاده از این دستور به دایرکتوری های مختلف در سراسر سیستم خود دست یابید.

استفاده از این دستور، این قابلیت را دارد که Working Directory شما را به همان دایرکتوری که مشخص کرده اید تغییر بدهد.

به هر دایرکتوری که می خواهید با Syntax زیر بروید:

 cd /path/to/directory

یا با دستور زیر به فهرست اصل کاربرتان بروید:

 cd

2- MV

MV مخفف کلمه Move به معنی حرکت است، این دستور برای انتقال دادن فایل یا دایرکتوری ها به مکان دیگری مورد استفاده قرار می گیرند.

لازم به ذکر است کاربرانی که بیشتر از رابط های کاربری گرافیکی استفاده می کنند، این دستور را با نام “Cutting And Pasting” می شناسند.

از دستور زیر برای انتقال فایل به دایرکتوری دیگر استفاده کنید:

 mv /home/linuxconfig/Downloads/linux.iso /home/linuxconfig/Desktop

برای تغییر نام فایل ها از دستور زیر استفاده کنید:

 mv old-name new-name

3- ls

List یا Is برای فهرست کردن فایل ها در Working Directory و یا هر دایرکتوری دیگری که توسط شما مشخص شود، قابل استفاده است.

همین که شما می توانید ببینید کدام فایل ها لیست شده است، دستور Is را بسیار ضروری می کند، زیرا دائماً از آن برای فهرست کردن محتویات فایل استفاده خواهید کرد.

دستور زیر برای نشان دادن مواردی است که در دایرکتوری لیست کرده اید:

ls

و در ادامه برای دریافت فرمت لیست توسط یک فایل در هر خط -l را اضافه نمایید:

ls -l

4- Cat

وقتی در مورد فایل های Linux Log یا فایل های پیکربندی صحبت می کنیم، تمام آن فایل های متنی ساده ASCII هستند.

همان طور که می دانید خواندن این متن ها ضروری اند، بنابراین از دستور Cat که یک ابزار برای مشاهده فایل های محتویات متنی است، استفاده می کنیم.

برای اجرا دستور Cat از خط زیر استفاده کنید:

 cat file.txt

5- CP

CP یک دستور کاربردی لینوکس برای Copy کردن است، ابتدایی ترین استفاده از این دستور برای کپی کردن یک یا چندین فایل می باشد.

این دستور از اولین دستوراتی است که شما باید به عنوان یک تازه وارد به لینوکس یاد بگیرید، برای اجرا دستور CP از خط زیر استفاده کنید:

 cp file01 file01-copy

6- rm

حتی اگر تجربه کوتاهی در سیستم عامل لینوکس داشته باشید، احتمال آن که در مورد دستور rm مطالبی را شنیده باشید زیاد است.

این دستور کاربردی لینوکس برای حذف فایل و دایرکتوری ها استفاده می شود، اما دقت کنید که حذف با این روش قابل بازگشت نمی باشد.

با ذکر نام فایل از دستور زیر برای حذف کردن فایل مورد نظرتان استفاده کنید:

 rm file.txt

برای حذف دایرکتوری با اضافه کردن r- مطابق دستور زیر اجرا کنید:

 rm -r directory01

7- find

دستور find یک ابزار عالی لینوکس برای پیدا کردن یک یا چند فایل و دایرکتوری مورد نظرتان است، همچنین این دستور فایل ها با الگو های خاص را نیز جستجو می کند.

از خط زیر برای اجرا این دستور کاربردی لینوکس استفاده کنید:

find. -name "example.txt"

همچنین نکته قابل توجه این دستور این است که دستور find قابل گسترش می باشد و شما می توانید با اندازه فایل و پسوند فایل هم جستجو کنید.

8- grep

این دستور کاربردی لینوکس برای مواردی مانند جستجو یک یا چند فایل برای یک رشته فایل متنی می باشد، شما می توانید از خط زیر برای این کار استفاده کنید:

 grep string filename

9- nano

فرض کنید می خواهید فایلی را ویرایش کنید، یکی از محبوب ترین روش ها استفاده از دستور کاربردی لینوکس nano است.

این ویرایش از طریق خط فرمان در سیستم های لینوکس شما اتفاق می افتد و برای ویرایش نام فایل خود را بعد از دستور زیر وارد کنید:

 nano file-name

10- echo

استفاده از این دستور کاربردی لینوکس در داخل اسکریپت های Bash بسیار رایج بوده و برای خواندن متغییر ها و Output مستقیم استفاده کرد.

خطوط زیر مثال هایی برای echo هستند:

 echo "some text" > file.txt
 echo "Hello World"
کecho $variable

11- touch

این دستور یک فرمان لمسی برای تغییر زمان  دسترسی و اصلاح یک یا چند فایل می باشد، همچنین برای ایجاد یک فایل خالی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.

از خط زیر برای اجرا دستور touch بهره ببرید، فقط کافیست نام فایل و یا زمان اصلاح آن را مشخص نمایید:

 touch document.txt

12- mkdir

یکی از رایج ترین و اساسی ترین دستور کاربردی لینوکس mkdir است، ابتدایی ترین روش برای استفاده کردن از این دستور ایجاد یک یا چند دایرکتوری می باشد.

کافیست دایرکتوری را در دستور زیر مشخص کنید:

 mkdir directory01

13- top

top یکی از دستورهای لینوکس برای بررسی میزان مصرف فعلی CPU است، بسیاری از خروجی های این دستور پیچیده اند، اما اطلاعات دقیقی از نحوه استفاده CPU را می دهد.

برای اجرا دستور top خط زیر را تایپ کنید:

top

14- PS

این دستور یک ابزار پیش فرض برای خط فرمان می باشد که بینش هایی در مورد فرآیند های در حال حاضر روی سیستم لینوکس را به ما می دهد.

Syntax معمولی این دستور شامل گزینه های aux و -ef به صورت است:

 ps aux
 ps -ef

15- Wget

این دستور جهت بازیابی محتوا از سرورها به وسیله HTTPS/ HTTP و FTP استفاده می شود، اما بسیاری از مراحل را به صورت دستی بر پیوندها جهت دانلود انجام دهید.

این دستور کاربردی لینوکس در زمان شما صرفه جویی می کند، برای اجرا دستور از خط زیر استفاده کنید:

 wget http://example.com/linux.iso

16- SUDO

تقریباً هر کدام از توزیع های لینوکس از دستور SUDO برای امکان اعطا توانایی به کاربران غیر مجاز برای اجرا کردن دستورات به عنوان کاربر Root ممتاز است.

 sudo whoami
root

17- PWD

Present Working Directory به معنی دایرکتوری فعلی در لینوکس است و در عین پر کاربر بودن آن یکی از ساده ترین دستورات می باشد.

این دستور برای زمانی که دقیقاً نمی دانید در چه دایرکتوری قرار دارید و یا زمانی که می خواهید دایرکتوری فعلی خود را در داخل یک اسکریپت Bash داشته باشید، بسیار مفید است.

دستور PWD را از طریق خط زیر اجرا کنید:

pwd

18- ip

دستور ip یک دستور کاربردی لینوکس و ابزار اصلی شبکه ای است، از این دستور می توانید برای مشاهده فایل پیکربندی فعلی شبکه، تنظیم IP جدید، Subnet Musk و فعال کردن یا غیر فعال کردن رابط های شبکه استفاده می شود.

برای مثال جهت مشاهده آدرس IP فعلی شبکه از دستور زیر کمک بگیرید:

 ip a

19- Passwd

شما می توانید با دستور کاربردی لینوکس Passwd رمز عبور مخصوص را برای هر حساب کاربری که می خواهید ایجاد کنید.

این دستور برای مدیران لینوکسی که حساب های جدیدی را ایجاد می کنند و یا می خواهند رمز خود را  از نو بسازند ضروری است.

با خط زیر رمز عبور جدیدتان را بسازید:

passwd

رمز عبور را برای یک دیگر ایجاد کنید:

 sudo passwd user

20- apt/ dnf/ pacman

برای نصب کردن نرم افزار های جدید در خط فرمان باید از این دستور کاربردی لینوکس برای مدیریت بسته های داخلی سیستم استفاده کنید.

برای توزیع اوبونتو و دبیان:

apt

برای توزیع فدورا و Red Hat:

dnf

برای توزیع Arch Linux و Manjaro:

pacman

آذرسیس تنها ارائه دهنده سرور های مجازی لینوکس از 40 لوکیشن مختلف دنیا همراه با آپتایم 99/9% است که شما می توانید، سیستم عامل های لینوکس که منبع باز و رایگان هستند، را راه اندازی کنید.

سخن آخر

از آن جایی که بیش از 90 درصد محاسبات ابری از سیستم عامل لینوکس استفاده می کنند، داشتن 20 دستور کاربردی لینوکس بالا بسیار حیاتی به شمار می آید.

در این مقاله 20 دستور کاربردی لینوکس را برای شما عزیزان آورده ایم که امیدواریم از مطالعه آن نهایت لذت را برده باشید.

تیم متخصص آذرسیس ، آماده شنیدن نظرات شما همراهان گرامی خواهد بود، می توانید از قسمت ارسال نظر با ما در ارتباط باشید.