9 دستور پرکاربرد SQL که هر برنامه‌ نویس باید بلد باشد

کار با پایگاه‌ داده بدون SQL مثل رانندگی بدون جاده می‌ مونه! SQL، همونطور که می‌ دونید، زبان استاندارد برای مدیریت و تحلیل داده‌ های رابطه‌ ای‌ است که تو بیشتر سیستم‌ های مدیریت پایگاه‌ داده از جمله MySQL، PostgreSQL، Oracle و SQL Server استفاده میشه. بدون SQL، کار با داده‌ ها به‌ شدت پیچیده میشه و مثل رانندگی توی جاده‌ ای پر پیچ و خم هست.

توی این مقاله می‌خواهیم 9 دستور پرکاربرد SQL رو بررسی کنیم و به شما تجربیات واقعی و نکات پیشرفته برای بهینه‌ سازی رو بگیم. اگه این دستورات رو خوب یاد بگیرین، می‌ تونید سرعت و دقت تحلیل داده‌ ها رو بالا ببرید و توی پروژه‌ های واقعی بهتر عمل کنید.

SQL چیست؟

SQL یا همون زبان پرس‌ و‌ جوی ساختاریافته، ابزار اصلی برای کار با پایگاه‌ داده‌ های رابطه‌ ای‌ است، با استفاده از SQL می‌ تونید:

• داده‌ ها رو بازیابی کنید
• رکوردها رو ویرایش یا حذف کنید
• گزارش‌ های تحلیلی پیچیده بسازید

اما فقط دانستن دستورات SQL کافی نیست. باید بدونید که چه زمانی و چطور از این دستورات استفاده کنید تا هم سیستم کارایی بهتری داشته باشه و هم شما راحت‌ تر داده‌ ها رو تحلیل کنید.

9 دستور پر کاربرد SQL

توی این بخش به بررسی دستورات پرکاربرد SQL ،خواهیم پرداخت که در بیشتر پروژه‌ ها از اونا استفاده میشه.

1. SELECT

این دستور برای بازیابی داده‌ ها از یک جدول استفاده میشه. به‌ طور ساده، وقتی می‌ خواهید داده‌ ای از پایگاه داده رو دریافت کنید، از SELECT استفاده کنید:

SELECT first_name, last_name FROM employees;

2. FROM

با این دستور، مشخص کنید که داده‌ ها از کدوم جدول باید بیاید:

SELECT * FROM products;

معمولا بهتره فقط ستون‌ های مورد نیاز رو انتخاب کنید تا فشار کمتری روی سرور بیارید.

3. WHERE

برای فیلتر کردن داده‌ ها از این دستور استفاده می‌ کنید. مثلا می‌ خواهید فقط سفارش‌ هایی که وضعیت “ارسال شده” دارن رو ببینید:

SELECT * FROM orders WHERE order_status = 'Shipped';

4. DISTINCT

اگر نمی‌ خواهید داده‌ ها تکراری باشن، از DISTINCT استفاده کنید:

SELECT DISTINCT category FROM products;

5 . ORDER BY

این دستور برای مرتب کردن داده‌ ها به کار میاد، مثلا قیمت محصولات رو به ترتیب نزولی نشون بدید:

SELECT product_name, price 
FROM products 
ORDER BY price DESCENDING;

6 . LIMIT / OFFSET

برای محدود کردن تعداد رکوردهای بازگشتی یا پیاده‌ سازی صفحه‌ بندی داده‌ ها، می‌ تونید از LIMIT و OFFSET استفاده کنید:

SELECT * FROM customers LIMIT 10 OFFSET 20;

7. GROUP BY

این دستور برای گروه‌ بندی داده‌ ها استفاده میشه. مثلا میانگین حقوق هر دپارتمان رو محاسبه می کنه:

SELECT department, AVG(salary) FROM employees GROUP BY department;

8. HAVING

HAVING مثل WHERE عمل می‌ کنه، ولی برای داده‌ های گروه‌ بندی شده استفاده میشه. مثلا می‌ خواهید دپارتمان‌ هایی که میانگین حقوق‌ شون بیشتر از 50000 هست رو نمایش بدید:

SELECT department, AVG(salary) FROM employees 
GROUP BY department 
HAVING AVG(salary) > 50000;

این دستور شبیه به WHERE است، اما HAVING برای داده‌ های گروه‌ بندی‌شده کاربرد دارد.

9. JOIN

دستور JOIN برای ترکیب داده‌ ها از چند جدول استفاده میشه. این یکی از پرکاربردترین دستورات SQL هست. اطلاعات سفارش‌ ها رو همراه با نام مشتری‌ ها نمایش میده:

SELECT orders.order_id, customers.customer_name
FROM orders
INNER JOIN customers ON orders.customer_id = customers.customer_id;

نکات پیشرفته SQL برای حرفه ای ها

بهینه‌ سازی پیشرفته کوئری‌ ها

وقتی با دیتابیس‌ های بزرگ کار می‌ کنید، باید توجه زیادی به بهینه‌ سازی داشته باشید:

با دستور EXPLAIN می‌ تونید مسیر اجرای کوئری رو بررسی کنید و نقاط ضعف رو پیدا کنید:

EXPLAIN SELECT customer_id, total_amount 
FROM invoices 
WHERE payment_status = 'Pending';

ایندکس‌ گذاری هوشمند: با ایندکس‌ گذاری روی ستون‌ های پرجستجو می‌ تونید سرعت کوئری‌ ها رو به طرز چشمگیری افزایش بدید.

بازنویسی کوئری‌ها: گاهی تغییر یک Subquery به JOIN می‌ تونه عملکرد کوئری رو خیلی بهتر کنه.

توابع تحلیلی (Window Functions)

این توابع به شما امکان میدن که تحلیل‌ های پیچیده‌ تری انجام بدید بدون اینکه نیاز به GROUP BY داشته باشید. توابعی مثل ROW_NUMBER()، LEAD() و LAG() از پرکاربردترین‌ ها هستن.

مدیریت تراکنش‌ ها و قفل‌ ها

استفاده درست از تراکنش‌ ها و قفل‌ ها می‌ تونه از مشکلات همزمانی جلوگیری کنه و یکپارچگی داده‌ ها رو حفظ کنه.

تجربیات شخصی تیم آذرسیس از 9 دستور پرکاربرد SQL

یادمه وقتی اولین پروژه تحلیل داده رو شروع کردم، داشتم با دیتابیس بزرگی که میلیون‌ ها رکورد داشت کار می‌ کردم، فکر می‌ کردم نوشتن یک SELECT * خیلی ساده و سریع باشه، اما وقتی کوئری رو اجرا کردم. سیستم قفل شد و چند دقیقه طول کشید تا نتیجه بیاد، از اون موقع تصمیم گرفتم همیشه فقط ستون‌ های ضروری رو انتخاب کنم و از LIMIT استفاده کنم.

همچنین وقتی شروع به نوشتن JOIN‌ های پیچیده کردم، متوجه شدم که ایندکس‌ گذاری روی ستون‌ های کلیدی چقدر می‌ تونه سرعت کوئری‌ ها رو به شدت افزایش بده.

مستندات و منابع معتبر

برای یادگیری بیشتر و بهره‌ برداری از مستندات معتبر می‌ تونید به منابع زیر مراجعه کنید.

• آموزش های W3Schools SQL
• مستندات PostgreSQL 
• راهنمای MySQL 

جمع‌ بندی

اگه 9 تا دستور SQL رو به خوبی یاد بگیرین. می‌ تونید بیشتر نیازهای روزمره‌ تون رو حلش کنید و عملکرد سیستم رو به شکل قابل توجهی بهینه کنین. علاوه بر این، آگاهی از نکات پیشرفته و روش‌ های بهینه‌ سازی می‌ تونه به شما کمک کنه پروژه‌ های پیچیده‌ تری رو مدیریت کنید.

برای پروژه‌ های بزرگ، پیشنهاد می‌ کنیم از سرورهای مجازی ویندوز آذرسیس برای کار با پایگاه‌ داده‌ های پیچیده و حجیم استفاده کنید تا کارها سریع‌ تر پیش بره.