آموزش نصب R و RStudio روی AlmaLinux (راهنمای قدم‌ به‌ قدم)

اگه تازه وارد دنیای تحلیل داده‌ ها و برنامه‌ نویسی با R شدی و دوست داری روی آلمالینوکس شروع کنی، جای درستی اومدی! R یکی از محبوب‌ ترین زبان‌ های برنامه‌ نویسی برای تحلیل داده، آمار و مصورسازی داده‌ هاست و یادگیریش می‌ تونه در پروژه‌ های علمی، مهندسی و حتی کسب‌ و کار بهت کمک زیادی کنه. نصب R روی آلمالینوکس شاید اولش کمی پیچیده به نظر برسه ولی نگران نباش، ما این مسیر رو برات کاملاً ساده کردیم. تو این راهنما، از نصب پیش‌ نیازها و ابزارهای مورد نیاز گرفته تا خود نصب R و راه‌ اندازی محیط برنامه‌ نویسی، همه چیزو قدم به قدم توضیح دادیم.

حتی بعد از نصب، یاد می‌ گیری چطور R رو تست کنی و اولین کد ساده خودت رو اجرا کنی تا مطمئن بشی همه چیز درست کار می‌ کنه.

با دنبال کردن این مقاله دیگه لازم نیست ساعت‌ ها دنبال آموزش‌ های پراکنده در اینترنت بگردی چون همه چیز جلوی چشمت و آماده است. پس اگه آماده‌ ای که مسیر یادگیری R روی آلمالینوکس رو بدون دردسر شروع کنی، بزن بریم!

زبان برنامه نویسی R چیست؟

R یه زبان برنامه‌ ویسیه که مخصوص تحلیل آماری و رسم نموداره. خودش دو بخش داره: خود زبان R و محیطی که دستورات توش اجرا میشن. چون دستورها رو خط به خط اجرا می‌ کنه، می‌ تونی مستقیم از ترمینال باهاش کار کنی. برخلاف زبان‌ های عمومی مثل پایتون، R مخصوص کار با داده‌ ها و محاسبات آماریه و با کلی ابزار و پکیج، راحت می‌ تونی داده‌ ها رو تحلیل، مدل‌ سازی و نمودارهای مختلف بسازی.

چرا R منحصر به فرده؟

R فقط یه زبان برنامه‌ نویسی نیست؛ یه ابزار کامل برای کسانیه که با داده‌ ها سروکار دارن:

• تحلیل آماری پیشرفته: انجام انواع آزمون‌ ها، مدل‌سازی و تحلیل‌ های پیچیده بدون دردسر

• مصورسازی خفن: با ggplot2 و ابزارهای گرافیکی R می‌ تونی نمودارهای حرفه‌ ای و جذاب بسازی

• داده‌ های زیستی و ژنومیک: برای تحلیل داده‌ های بیولوژیکی، R با پکیج Bioconductor حرف نداره

• پژوهش و مقالات علمی: خیلی از دانشگاه‌ ها و ژورنال‌ ها برای تحلیل داده از R استفاده می‌ کنن

• داشبورد و اپلیکیشن تعاملی: با shiny می‌ تونی اپلیکیشن‌ های تحت وب بسازی و داده‌ ها رو به صورت real-time نمایش بدی

دیدگاه منحصر به فرد:

R مثل چاقوی سوئیسی داده‌ هاست: تحلیل آماری، مصورسازی، مدل‌ سازی و حتی ساخت اپلیکیشن‌ های تعاملی همه تو یه محیط جمع شدن. یعنی R فقط یه زبان نیست؛ یه همراه همه‌ کاره برای دانشمند داده و محققه.

مراحل نصب زبان R روی آلمالینوکس

نحوه نصب زبان R روی آلمالینوکس شامل مراحل زیره:

مرحله اول: به‌ روزرسانی سیستم

قبل از هر کاری لازمه سیستم رو آپدیت کنیم تا بسته‌ ها و مخازن جدیدترین نسخه باشن:

sudo dnf update -y

مرحله دوم: نصب پیش‌ نیازها

برای نصب R و بعداً RStudio، باید چند مخزن و بسته ضروری رو فعال کنیم:

sudo dnf install epel-release -y
sudo dnf config-manager --set-enabled crb
sudo dnf groupinstall "Development Tools" -y

این کار باعث میشه ابزارهای ساخت و کتابخانه‌ های مورد نیاز آماده باشن.

مرحله سوم: نصب R

حالا وقتشه R رو نصب کنیم:

sudo dnf install R -y

بعد از نصب می‌تونی نسخه R رو چک کنی:

R --version

مرحله چهارم: اجرای R

برای ورود به محیط R فقط کافیه بنویسی:

R

اگه همه چیز درست نصب شده باشه، محیط تعاملی R برات باز میشه و می‌ تونی شروع به کار کنی و وقتی هم خواستی از محیط خارج بشی، کافیه دستور زیر رو وارد کنی:

q()

مرحله پنجم: نصب RStudio

این بخش کمی حساس‌ تره چون RStudio برای اجرا به نسخه خاصی از OpenSSL نیاز داره پس مراحل به این شکله:

• نصب ابزارها و وابستگی‌ ها:

sudo dnf install wget make gcc gcc-c++ -y

• دانلود و نصب OpenSSL نسخه 1.1.x:

wget https://www.openssl.org/source/openssl-1.1.1w.tar.gz
tar xvf openssl-1.1.1w.tar.gz
cd openssl-1.1.1w
./config --prefix=/usr/local/openssl --openssldir=/usr/local/openssl shared zlib
make
sudo make install

• اضافه کردن مسیر OpenSSL جدید به متغیرهای محیطی:

echo "/usr/local/openssl/lib" | sudo tee /etc/ld.so.conf.d/openssl-1.1.conf
sudo ldconfig

• دانلود و نصب RStudio:

wget https://download1.rstudio.org/desktop/centos8/x86_64/rstudio-2023.06.1-524-x86_64.rpm
sudo yum localinstall rstudio-2023.06.1-524-x86_64.rpm -y

مرحله ششم: اجرای RStudio

بعد از نصب، می‌ تونی RStudio رو از منوی اپلیکیشن‌ های سیستم باز کنی یا در ترمینال بنویسی:

rstudio

وقتی باز بشه، یه محیط کاربری شیک می‌ بینی که شامل:

• پنجره‌ کدنویسی
• کنسول R
• بخش مدیریت پکیج‌ ها
• بخش نمودارها و داده‌ ها

بینش منحصر به فرد درباره R

R فقط یه ابزار نصب‌ شده نیست و یه همراه همه‌ کاره برای تحلیل داده‌ هاست. برخلاف زبان‌ های همه‌ منظوره مثل پایتون، R با تمرکز روی آمار و مصورسازی امکاناتی ارائه میده که تو پروژه‌ های علمی، بیوانفورماتیک و علوم داده واقعاً کاربردیه. وقتی با پکیج‌ های پیشرفته مثل ggplot2 یا shiny کار می‌ کنی، می‌ تونی داده‌ ها رو هم تحلیل کنی و هم بصری و تعاملی نمایش بدی. این یعنی R یه ابزار عملیاتی و خلاقانه برای کاربر حرفه‌ ایه که فراتر از نوشتن کد، بینش واقعی از داده‌ ها ارائه می‌کنه.

سخن آخر

خب، تا اینجای کار نحوه نصب زبان R روی آلمالینوکس رو یاد گرفتیم و تونستیم با RStudio یه محیط کاربری شیک و راحت برای کدنویسی داشته باشیم. حالا دیگه ابزارهای لازم برای ورود به دنیای تحلیل داده، آمار و حتی یادگیری ماشین رو داری.

R به لطف جامعه‌ بزرگ کاربری و پکیج‌ های متنوعش، می‌ تونه دستت رو توی هر پروژه‌ ای باز بذاره؛ از تحلیل‌ های ساده گرفته تا پروژه‌ های سنگین علوم داده. پس همین امروز شروع کن، چند خط کد ساده بزن، داده‌ هات رو تحلیل کن و حرفه‌ ای‌ تر شو.